سایت ایلاف لندن- ضیاء قدور : شکست سیاستهای توسعه طلبانه ایران در خاورمیانه - پایان عصر گروه‌های نیابتی
ورود نوری المالکی و فالح الفیاض به تحولات جدید
سقوط دیکتاتوری بشار اسد در سوریه، به عنوان یکی از مهم‌ترین ارکان منطقه‌ای رژیم ایران، باعث ایجاد یک زلزله سیاسی در خاورمیانه شد. این حقیقت حتی توسط احمد خاتمی، عضو شورای نگهبان و امام موقت نماز جمعه تهران، پذیرفته شد. خاتمی از فرماندهان نیروهای وابسته به رژیم در عراق خواست که «هوشیار و محتاط باشند» و از «فریب وعده‌های دروغین آمریکا» پرهیز کنند. او همچنین خواستار «شکستن پای تروریست‌های تکفیری» در سوریه شد.
خاتمی اظهار داشت: «نویسندگان ناآگاه و بی‌مسئولیت، مردم را ناامید می‌کنند با این حرف‌ها که مقاومت تمام شده است. مقاومت کجا رفته؟ مقاومت باقی است و ادامه خواهد داشت تا زمانی که آمریکا از منطقه بیرون رانده شود» (منبع: سایت خبری فرارو، 17 دسامبر).
سقوط سلاله اسد؛ ضربه‌ای به "محور مقاومت"
برای جمهوری اسلامی ایران، که خود را پشتیبان افراطی‌گری و تروریسم می‌داند، سقوط خاندان اسد به معنای از دست دادن یکی از ارکان اصلی آنچه که به نام «محور مقاومت» شناخته می‌شود، است. این سقوط نه تنها پایان یک دژ منطقه‌ای برای ایران بود، بلکه به نوعی آغاز یک اثر دومینو بود که باعث فروپاشی گروه‌ها و بازیگران دیگری می‌شود که به رژیم ایران وابسته هستند. ضعف سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و نیروهای نیابتی آن در حفظ حکومت بشار اسد نشان داد که این ساختارها نه تنها فاقد انگیزه و توانایی‌های لازم هستند، بلکه به شدت در برابر تحولات سیاسی و نظامی آسیب‌پذیرند.
فشارهای داخلی و خارجی بر نیروهای وابسته به ایران در عراق
با سقوط دیکتاتور سوریه، نیروهای حشدالشعبی، مهم‌ترین نیروی وابسته به ایران در عراق، تحت فشارهای داخلی و خارجی قرار گرفتند. بازگشت فالح الفیاض، فرمانده حشدالشعبی، از مواضع خود در سوریه، عمق این بحران را نشان می‌دهد و تلاش‌ها برای بازتعریف موقعیت این گروه در ساختار سیاسی و نظامی عراق را نمایان می‌کند.
در تاریخ 2 دسامبر، خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد که «مدیریت رسانه‌ای حشدالشعبی اعلام کرده است که عراق نیروهای تقویتی، از جمله نیروهای حشدالشعبی و ارتش، به مرزهای مشترک با سوریه در منطقه غربی کشور اعزام کرده است».
اما پس از درک وضعیت دشوار، آنها این ادعا را به صورت تحقیرآمیز پس گرفتند. طبق گزارش سایت روز بلس، «فالح الفیاض، رئیس حشدالشعبی، به شدت انتشار نیروهای حشدالشعبی در اراضی سوریه را رد کرد».
اثرات بحران سوریه بر عراق
فالح الفیاض تصریح کرد که «آنچه در سوریه اتفاق می‌افتد تأثیر مستقیم بر امنیت ملی عراق دارد» (منبع: روز بلس، 2 دسامبر 2024). این به‌طور ضمنی نشان می‌دهد که تحولات سوریه تأثیرات دومینو‌وار بر عراق خواهد داشت.
چالش‌های نیروهای وابسته به ایران در عراق
نیروهای حشدالشعبی، که ابتدا به منظور مبارزه با داعش ایجاد شده بودند، به زودی به ابزار فاشیسم دینی تبدیل شدند. این نیروها که باید بر مبارزه با تروریسم تمرکز می‌کردند، به بازوی نظامی ایران در گسترش نفوذ این کشور در عراق و منطقه تبدیل شدند. اما اکنون با سقوط اسد و شکست استراتژی‌های ایران در منطقه، به نظر می‌رسد که پایان دوران این گروه‌ها نزدیک باشد. نیروهای حشدالشعبی در عراق اکنون با دو چالش عمده روبه‌رو هستند:
فشارهای داخلی: بسیاری از گروه‌های سیاسی و اجتماعی در عراق این نیروها را به‌عنوان دلیل اصلی بی‌ثباتی و فساد می‌بینند. این اعتراضات پس از سقوط اسد شدت یافته است، زیرا بسیاری معتقدند که دیگر دلیلی برای حضور این نیروها وجود ندارد.
ضعف استراتژیک نظام ولایت‌فقیه: با تضعیف سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و از دست دادن پایگاه‌های منطقه‌ای، حمایت از فاشیسم دینی برای نیروهای نیابتی ایران دیگر مانند گذشته قوی نیست.
پایان عصر گروه‌های نیابتی
علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، روزگاری با افتخار گفته بود: «از جغرافیای وسیع مقاومت غافل نشوید؛ از چشم‌انداز فرامرزی غافل نباشید... این گسترش عمق استراتژیک گاهی مهم‌تر از ضروریات مهم‌تر کشور است» (منبع: سایت خامنه‌ای، 2 اکتبر 2019).
سقوط دیکتاتور سوریه نقطه عطفی در تحولات منطقه خاورمیانه است. این اتفاق نه تنها شکست سیاستهای توسعه‌طلبانه جمهوری اسلامی ایران را نشان می‌دهد، بلکه آغاز پایان دوران گروه‌های نیابتی این کشور در منطقه به‌شمار می‌آید.
🌴براندازیم #تيك_تاك_سرنگوني #قیام_تنها_جوابه
🍏# مجاهدین_خلق ایران #ایران # کانونهای شورشی
🌳# MaryamRajavi # IranRegimeChange
🌻 پیوند این بلاک با توئیتر BaharIran@ 7
