کارشناسان و دانشمندان هستهای ایران سال گذشته دومین سفر مخفیانه خود را به روسیه را انجام دادند تا بتوانند اطلاعات وبکارگیری فناوریهای حساس لیزری برای تسلیحات اتمی را کسب کنند
افتی [فایننشال تایمز] فاش کرد: کارشناسان و دانشمندان هستهای ایران سال گذشته دومین سفر مخفیانه خود را به روسیه انجام دادند
این افشاگریها در بحبوحه تشدید تنشها بر سر برنامه هستهای ایران صورت میگیرد. به گزارش روز چهارشنبه فایننشال تایمز، به نقل از اسناد، مکاتبات و سوابق سفر، دانشمندان و کارشناسان هستهای ایران سال گذشته دومین سفر مخفیانه خود را به روسیه انجام دادند تا به دنبال فناوریهای حساس لیزری با کاربردهای بالقوه در تسلیحات هستهای باشند.
گفته میشود که این دیدارها موسسات تحقیقاتی نظامی روسیه و سازمان پژوهش و نوآوری دفاعی ایران (سپند) را به هم پیوند میدهند، سازمانی که ایالات متحده آن را متهم به رهبری کارهای گذشته تهران در زمینه تسلیحات هستهای میکند.
بر اساس این گزارش، «دماوند-تک»، که به عنوان یک شرکت پوششی سپند شناسایی شده است، سفر یک هیئت کارشناس لیزری ایران را از تهران به سنت پترزبورگ در نوامبر ۲۰۲۴ (آبان ۱۴۰۳) سازماندهی کرده است.
فایننشال تایمز گزارش داد که دانشمندان با گذرنامههای دیپلماتیک با شمارههای متوالی سفر کردهاند که وزارت امور خارجه ایران به همین منظور صادر کرده است.
این گزارش حاکی از آن است که هیئت مذکور از تأسیسات «سیستمهای لیزری (Laser Systems)» بازدید کرده است، یک شرکت روسی که تحت تحریمهای ایالات متحده است و فناوریهای دوگانه (با کاربرد دوگانه) را برای اهداف غیرنظامی و نظامی طبقهبندی شده توسعه میدهد.
سوابق دانشگاهی و سازمانی نشان میدهد که مسافران، کارمندان «دماوند-تک» نبودند، بلکه فیزیکدانان و مهندسان از دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی مرتبط با دفاع ایران بودند، از جمله دانشگاه شهید بهشتی و دانشگاه صنعتی مالک اشتر، مؤسسهای که توسط وزارت دفاع اداره میشود و تحت تحریم است.
فایننشال تایمز به نقل از جیم لَمسون، عضو ارشد مرکز مطالعات عدم اشاعه جیمز مارتین و تحلیلگر سابق سیا، نوشت که تیم ایرانی به نظر میرسید که «به دنبال فناوری و تخصص لیزری است که میتواند به آنها کمک کند تا یک طرح سلاح هستهای را بدون انجام آزمایش انفجاری تأیید کنند.»
بر اساس گزارش فایننشال تایمز، در اکتبر ۲۰۲۵ (مهر ۱۴۰۴)، وزارت امور خارجه ایالات متحده، «دماوند-تک» و مدیرعامل آن، علی کلاوند، را به دلیل اقدام از طرف سپند برای تهیه «اقلام قابل اجرا برای توسعه دستگاههای انفجاری هستهای» از تأمینکنندگان خارجی، تحریم کرد.
این روزنامه همچنین تلاشهای قبلی این شرکت برای به دست آوردن مقادیر کمی از رادیوایزوتوپهای حساس، از جمله تریتیم، را گزارش داد که میتواند برای افزایش بازده کلاهکهای هستهای استفاده شود.
گزارشها حاکی از آن است که تماسها دو طرفه بوده است. یک منبع مطلع به فایننشال تایمز گفت که آندری سابین، محقق سیستمهای لیزری و استاد دانشگاه فنی دولتی بالتیک، در فوریه ۲۰۲۵ (بهمن ۱۴۰۳) از تهران بازدید کرده و با نمایندگان «دماوند-تک» و افرادی که مظنون به داشتن ارتباط با سپند هستند، ملاقات کرده است.
بر اساس این گزارش، نیکول گراجوسکی، عضو حوزه سیاست هستهای در «صندوق کارنگی برای صلح بینالمللی»، این دیدارها را «شواهد قوی مبنی بر کمک روسیه به ایران در تحقیقات مرتبط با تسلیحات» خواند و افزود که به نظر میرسد این فعالیت در سطح عالی در هر دو کشور مورد تأیید دولت بوده است.
این افشاگریها در بحبوحه تشدید تنشها بر سر برنامه هستهای ایران صورت میگیرد. در ژوئن ۲۰۲۵ (خرداد ۱۴۰۴)، ایالات متحده حملاتی را علیه اهداف هستهای ایران انجام داد که طبق ارزیابیهای ایالات متحده، آسیب قابل توجهی به بار آورد.
بعداً پنتاگون اعلام کرد که این حملات برنامه ایران را تا دو سال به تأخیر انداخته است، در حالی که دیپلماتهای غربی هشدار دادند که تهران زیرساختهای حیاتی و ذخایر اورانیوم غنیشده را حفظ کرده است.
در اواخر سپتامبر ۲۰۲۵ (اوایل مهر ۱۴۰۴)، بریتانیا، فرانسه و آلمان مکانیسم «ماشه (snapback)» سازمان ملل را فعال کردند که منجر به اعمال مجدد تحریمهای جهانی علیه ایران شد. اسرائیل از این اقدام به عنوان امری حیاتی برای مهار جاهطلبیهای هستهای تهران استقبال کرد، در حالی که مقامات ایرانی نسبت به اقدامات تلافیجویانه هشدار دادند.
سپس، علی خامنهای، ولی فقیه، ادعای دونالد ترامپ، رئیسجمهور سابق ایالات متحده، مبنی بر اینکه حملات تابستانی صنعت هستهای ایران را «از بین برده» است، به تمسخر گرفت و گفت: «به رؤیاپردازی ادامه بدهید»، که بر اختلاف نظر در مورد میزان تأثیر این حملات بر توانمندیهای تهران تأکید میکند.
🟢 # مرگ_بر_خامنهای
🍏# مجاهدین_خلق ایران # کانونهای شورشی
🌳 # مریم رجوی #ایران
🌻 پیوند این بلاک با توئیتر BaharIran@ 7
