انتخاب ناممکن لبنان: خلع سلاح حزبالله یا روبرو شدن با جنگ
یک سال پس از توافق اسرائیل با حزبالله لبنان بر سر آتشبس، فشار بر دولت لبنان برای اتخاذ اقدامات شدید به منظور خلع سلاح این گروه شبهنظامی و قطع ارتباطات آن با حامی اصلیاش، ایران، افزایش یافته است. ایالات متحده به رئیسجمهور جوزف عون و نخستوزیر نواف سلام اطلاع داده است که تا زمانی که اقدامات ملموسی برای قطع تمام منابع مالی این گروه و انحلال تسلیحات آن صورت نگیرد، واشنگتن نمیتواند تضمین کند که اسرائیل برای پایان دادن به تهدید حزبالله مداخله نخواهد کرد.
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، مجدداً تأکید کرده است که تلآویو آماده است تا وارد عمل شود و حزبالله را نابود کند. در هفتههای اخیر، او و وزیر دفاعش، اسرائیل کاتز، حزبالله را متهم کردهاند که زرادخانه خود را بازسازی میکند، هزاران نفر را به خدمت میگیرد و از طریق سوریه اقدام به قاچاق سلاح از ایران میکند. اسرائیل حملات روزانه خود را بر اهدافی که ادعا میکند متعلق به حزبالله در جنوب لبنان و دره بقاع هستند، افزایش داده است. اسرائیل مدعی است که صدها نفر از شبهنظامیان این گروه را از زمان اجرای آتشبس در نوامبر گذشته، کشته است.
در همین حال، نعیم قاسم، دبیرکل این حزب، پیامهای قاطعی به دولت لبنان ارسال کرده و هرگونه تلاش برای خلع سلاح گروه یا ورود به گفتوگوهای مستقیم با اسرائیل را رد کرده است. در حالی که دولت و ارتش، اختیاراتی برای پایان دادن به حضور حزبالله در جنوب لبنان و محدود کردن تمام تسلیحات به دولت (به معنای خلع سلاح حزبالله) دارند، اقدام کمی در این زمینه صورت گرفته است. رویارویی بین ارتش و حزبالله میتواند به راحتی یک جنگ داخلی را در لبنان شعلهور سازد. با اینکه عون مصمم به انجام وعده خود مبنی بر خلع سلاح بازیگران غیردولتی و محدود کردن تسلیحات به کنترل دولت است، اما در واقعیت، دولت و ارتش ملی هیچ ابزاری برای اجرای این وعده ندارند.
هیچ مدرکی مبنی بر اینکه حزبالله در حال بازسازی تسلیحات و آماده شدن برای دور دیگری از درگیری با اسرائیل است، وجود ندارد. این گروه در جنگ اخیر تلفات قابلتوجهی متحمل شد و با سقوط رژیم اسد در سوریه، کنترل خود بر مسیرهای قاچاق از ایران را از دست داده است. رهبری آن اکنون ادعا میکند تا زمانی که اسرائیل با اشغال پنج موضع استراتژیک در جنوب لبنان، توافق آتشبس را نقض میکند، در مورد خلع سلاح خود وارد گفتوگو نخواهد شد. این گروه ادعا میکند که اسرائیل هرگز به تعهدات خود تحت قطعنامه ۱۷۰۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد عمل نکرده است.
علاوه بر این، این حزب که در دولت نیز نمایندگی دارد، مجدداً تأکید کرده است که انحصار تسلیحاتی دولت، تنها میتواند به عنوان بخشی از یک راهبرد جامع برای دفاع از لبنان در برابر تهدیدات اسرائیل مورد بحث قرار گیرد.
بنبست کنونی و اهداف اسرائیل
چنین بنبستی با اهداف و استراتژی کوتاهمدت اسرائیل مطابقت دارد. نتانیاهو که در مورد غزه تحت فشار طرح صلح رئیسجمهور دونالد ترامپ قرار گرفته است، در مورد لبنان یا حتی ایران چنین محدودیتهایی ندارد. او اشاره کرده است که رویارویی با ایران هنوز به پایان نرسیده است. ممکن است او از دیدار تاریخی این هفته احمد الشرع، رئیسجمهور سوریه، از کاخ سفید خوشحال نباشد؛ دیداری که میتواند منجر به محدود شدن تحرکات اسرائیل در سوریه از طریق تضمینهای ایالات متحده به دمشق شود. اما در مورد لبنان، نتانیاهو میتواند موضعی قوی بگیرد.
حزبالله در جریان جنگ غزه به اسرائیل حمله کرد. حزبالله صدها موشک به شمال اسرائیل شلیک کرد و دهها هزار اسرائیلی را مجبور به تخلیه کرد. از نظر اسرائیل که واشنگتن نیز با آن موافق است، حزبالله یک تهدید باقی میماند و باید یا توسط خود لبنانیها یا توسط اسرائیل برچیده شود.
اشاره حزبالله به گفتوگوهای مستقیم بین لبنان و اسرائیل، مسیر دیگری است که واشنگتن در تلاش برای پیگیری آن است. تام باراک، فرستاده ویژه ایالات متحده در سوریه و لبنان، مقامات لبنانی را تحت فشار قرار داده تا با اسرائیل وارد مذاکرات صلح شوند. او پیشنهاد داده است که دو طرف بر سر ترتیبات امنیتی که در نهایت منجر به یک پیمان صلح تحت پیمانهای ابراهیم ترامپ شود، به توافق برسند. اما در حالی که عون آمادگی خود را برای ورود به گفتوگوهای غیرمستقیم ابراز کرده است، موضوع صلح بین لبنان و اسرائیل در میان مردم لبنان به شدت تفرقهانگیز است.
برای اسرائیل، مذاکرات امنیتی بر پایان دادن به نقش حافظ صلح سازمان ملل در جنوب لبنان، چشمپوشی از هرگونه تعهد اسرائیل تحت قطعنامه ۱۷۰۱ شورای امنیت سازمان ملل و مجبور کردن لبنان به پذیرش حضور اسرائیل در نقاط استراتژیک کلیدی در جنوب رودخانه لیطانی متمرکز خواهد بود. هیچ مقام لبنانی این شرایط را نخواهد پذیرفت. برای نتانیاهو، واقعیت کنونی تحت به اصطلاح آتشبس، به خوبی برای او مناسب است.
واشنگتن به فشار بر دولت لبنان در مورد پرونده حزبالله ادامه خواهد داد. و بحران کنونی در لبنان بر سر خلع سلاح این حزب، کشور را ضعیف و دو قطبی نگه خواهد داشت. چنین بنبستی در زمانی که نتانیاهو به دنبال حفظ قدرت خود است، سوای منافع اسرائیل است؛ او سوگند یاد کرده است که نبرد علیه دشمنان در لبنان و غزه پایان نیافته است.
هشدار و فراخوان برای حزبالله
شکی نیست که حزبالله نه تنها در میدان جنگ، بلکه در سطح رهبری متحمل ضررهای بزرگی شده است. قاسم، حسن نصرالله نیست و حزب امروز سایهای از آن چیزی است که دو سال پیش بود. ایران متحد سوری خود را از دست داده و نقشه ژئوپلیتیک منطقه بازترسیم شده است.
نکته نگرانکننده برای لبنانیها این است که بنبست سیاسی کنونی نمیتواند برای مدت طولانی ادامه یابد. این کشور به نزدیک شدن به یک دولت شکستخورده است. اسرائیل حریم هوایی آن را کنترل میکند و روزانه حملاتی را انجام میدهد. ایالات متحده راه برونرفتی ارائه میدهد، اما این درمان تلخ و خطرناک است. شبح وقوع یک جنگ داخلی واقعی است. تهدید اسرائیل برای حمله و اشغال قلمرو بیشتر، دور از ذهن نیست.
رهبری حزبالله نباید اشتباهات گذشته را تکرار کند. در این لحظه حساس از تاریخ لبنان، مسائل بسیار زیادی در خطر است. حزب باید منابع لازم را برای مقابله با فشار ایالات متحده و تهدیدات اسرائیل در اختیار عون و دولت قرار دهد. باید این فرض را بپذیرد که تنها دولت باید کنترل انحصاری بر تسلیحات داشته باشد و باید تمایل خود را برای انجام تعهداتش به عنوان یک حزب سیاسی لبنانی نشان دهد.
صلح دائمی بین اسرائیل و لبنان یک تلاش واقعبینانه و یک هدف مشروع است. اما نمیتوان آن را بر مردم لبنان تحمیل کرد در حالی که اسرائیل از خروج از قلمروهایی که در جنوب لبنان اشغال کرده، امتناع میورزد یا همچنان حاکمیت لبنان را نقض میکند. چنین صلحی باید شرافتمندانه باشد و ایالات متحده نباید از "مترسک اسرائیل" برای وادار کردن لبنان به تسلیم استفاده کند.
🟢 # مرگ_بر_خامنهای
🍏# مجاهدین_خلق ایران # کانونهای شورشی
🌳 # مریم رجوی #ایران
🌻 پیوند این بلاک با توئیتر BaharIran@ 7
