«مسائل منطقه‌یی» و «سر رشته دراز برجامها»

به نظر می‌رسد که تحولات مربوط به جنگ سوریه سرعت گرفته و فرانسه این روزها مرکز تحولات سیاسی مربوط به منطقه و جنگ سوریه شده است؛ معنی این تحولات چیست و رو به چه سمتی حرکت می‌کند؟

شتاب تحولات، یک واقعیت عینی است، از جمله روز جمعه و در یک روز شاهد چند اتفاق مهم بودیم که هر کدامش دارای اهمیت خاص خود می‌باشد؛ از کنفرانس وزیران خارجه فرانسه و آلمان و انگلیس و ایتالیا و عربستان و ترکیه در پاریس، تا حضور آنگلا مرکل صدراعظم آلمان در پاریس و از گفتگوی تلفنی سران کشورهای اروپایی با پوتین رئیس‌جمهور روسیه؛ تا گفتگوی ولیعهد عربستان با اولاند رئیس‌جمهور فرانسه و سفر غیرمنتظره نخست‌وزیر ترکیه به تهران و سرآسیمگی رژیم و واکنشهایی که در ارتباط با این تحولات از خود نشان می‌دهد… همه حاکی از این است که تحولات سوریه که مدتی دچار دور و تسلسل شده بود، شتاب گرفته و این امیدواری از طرف ناظران ابراز می‌شود که تحولات این بار به سرنوشت دورهای قبلی دچار نشده و به نتیجه برسد. یکی از علل این‌که این بار چنین امیدی وجود دارد، این است که ادامه جنگ و کشتار مردم سوریه، تبعات و پیامدهایی دارد که کشورهای اروپایی را هم هدف قرار داده است، از جمله سیل گسترده آوارگان سوری که به‌طور فزاینده‌یی به سمت این کشورها جاری شده است. علت دیگر، آمادگی عربستان، ترکیه و کشورهای متحد آنها برای ورود به جنگ زمینی در سوریه می‌باشد و به‌معنی این است که اگر این تحولات شکست بخورد و دوباره جنگ از سر گرفته شود، در مداری شدیدتر و گسترده‌تر از پیش خواهد بود.

روزنامه حکومتی جمهوری (15اسفند) سؤالی را مطرح کرده بود که چرا این زمان را برای در لیست قرار دادن حزب‌الشیطان لبنان انتخاب کرده‌اند؟ یافتن پاسخ دشوار نیست، اگر تلاشهای بین‌المللی که اکنون در جریان است، شکست بخورد، پلان یا طرح ”ب ”به جریان می‌افتد که به گفته تلویزیون رژیم (14اسفند) به‌معنی ورود نظامی آمریکا و عربستان سعودی به سوریه است.

در آن صورت، جنگ یک وضعیت تصاعدی پیدا می‌کند که پیامدهایش برای هیچ‌کس قابل پیش‌بینی نیست. بنابراین با در لیست قرار دادن حزب‌الشیطان، می‌خواهند به رژیم تفهیم کنند که باید آتش‌بس را جدی بگیرد و مغتنم بشمارد؛ چه بسا داوود اوغلو نخست‌وزیر ترکیه هم به تهران آمده که همین پیام را به سران رژیم برساند. اما چرا رژیم، این چنین به‌طور غیرمعمولی هراسان است و ابراز وحشت می‌کند؟ پاسخ را رسانه‌های خود رژیم به‌روشنی داده‌اند. خبرگزاری حکومتی ایسنا (15اسفند) در یک گزارش خبری تحت عنوان «آیا روسها «اسد» را می‌فروشند؟» نوشته است: «نه روسیه آمادگی درگیر شدن در یک جنگ طولانی‌مدت دارد و نه ایران می‌تواند وارد چنین جنگی شود، و نه اسد می‌تواند حتی با حمایت روسها و ایرانیها، آن قدر جنگ را ادامه دهد که حتی لاذقیه را حفظ کند. مسکو بر سر آینده بشار اسد و حکومت سوریه با دولت دمشق به اختلاف خورده است. خبری که بسیاری از ناظران فضای سیاسی خاورمیانه را شوکه کرد! و در یک نتیجه‌گیری ساده صحبت از ساخت و پاخت پشت صحنه دو بازیگر بین‌الملل بحران سوریه می‌کنند. آیا واقعاً روسها بشار اسد را معامله کرده‌اند؟». کیهان خامنه‌ای (15اسفند) با وحشتزدگی آشکاری نوشته است: «داستان آمریکایی‌ها و ما تنها مسأله هسته‌یی نیست که با برجام، خاتمه یافته باشد که البته خود رشته برجام سر درازی دارد. در میان لیست بلندبالای موارد تخاصم دو طرف، به نظر می‌رسد مسائل منطقه‌یی نزدیکترین و محتمل‌ترین میدان تقابل در آینده باشد». معنی روشن این سخن آکنده از وحشت آن است که «مقام ولایت» اگر «برشام» را هم سر بکشد و از سوریه هم عقب‌نشینی کند، تازه باید به جامهای زهر بعدی تن بدهد.