مکانیسم ماشه و شکاف استراتژیک در راس نظام فرتوت خامنهای
فعال شدن «مکانیسم ماشه» و بازگشت تحریمهای شورای امنیت علیه حکومت خامنهای، نه تنها پیامدهای اقتصادی و سیاسی جدی برایش دارد، بلکه شکاف و تضاد میان باندهای درونی حاکمیت را به اوج رسانده است. روزنامههای وابسته به جریانهای مختلف سیاسی در ایران، هر یک از زاویه خود به این رخداد پرداختهاند و این خود نشانهای از شدت یافتن جنگ قدرت و مسئولیتگریزی متقابل است.
اصلاحطلبان حکومتی؛ حمله به تندروها و تأکید بر «مسئولیت داخلی»
این روزنامه ریشه مشکلات ایران را نه در بیرون بلکه در داخل میداند و یادآور میشود که «ما از زمانی وارد فرآیند تحریم و مشکلات عمیق خارجی شدیم که تندروهای داخلی دست بالا را پیدا کردند» . هممیهن با بازخوانی اقدامات این جریان از تکذیب هولوکاست تا ولخرجیهای منطقهای و مخالفت با برجام، باند خامنهای را عامل مستقیم وضعیت کنونی معرفی میکند و نتیجه میگیرد که همسویی کنونی این طیف با ترامپ و نتانیاهو «معادل خنجر زدن از پشت به قلب ملت» است.
بهروشنی دیده میشود که رسانههای اصلاحطلب تلاش دارند مسئولیت شکست را متوجه باند خامنهای موسوم به تندروها کنند و خود را بهعنوان طرفدار عقلانیت و تعامل معرفی کنند. در نگاه آنان، مسئله اصلی سوءمدیریت داخلی و تخریب عامدانه دستاوردهای برجام است.
افشای انگیزههای سیاسی تندروها
این روزنامه تأکید میکند که تندروها فعال شدن مکانیسم ماشه را «ابزاری برای انتقامگیریهای سیاسی» کردهاند. در واقع، از نگاه این طیف، ماجرا فقط اقتصاد و تحریم نیست بلکه فرصتی است تا مخالفان روحانی و ظریف و نیز دولت کنونی، انتقام سیاسی خود را بگیرند.
اصولگرایان تندرو؛ حمله به باند روحانی و ظریف
کیهان به نقل از روحانی و ظریف، جملاتی از گذشته آنان را بازنشر کرده تا نشان دهد وعدههایشان پوچ بوده است: «محمد جواد ظریف ۲۹ شهریور ۱۳۹۹ ادعا کرد: مکانیزم ماشه در برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ وجود ندارد! اسنپبک را آمریکا درست کرده!»
به این ترتیب، کیهان تلاش میکند شکست کنونی را به گردن دولت روحانی و جریان اصلاحطلب بیندازد و با تکرار این گزاره که «برجام خسارت محض بود»، موقعیت سیاسی خود را تثبیت کند.
شکاف استراتژیک: «خوشحالی از تحریم» یا «مسئولیت برجام»؟
بررسی مواضع این روزنامهها نشان میدهد که جنگ اصلی بر سر مسئولیتپذیری این شکست استراتژیک است. اصلاحطلبان حکومتی تلاش دارند با عباراتی مانند «شادی آخرالزمانیها»و «ذوق تندروها» نشان دهند که باند خامنهای عملاً از تحریم استقبال میکنند تا از آن برای حذف رقیب استفاده کنند. آنان معتقدند که «ریشه بحران در داخل» است و این طیف با تخریب برجام، عمداً کشور را به نقطه کنونی رسانده است.
در مقابل، رسانههای باند خامنهای بهویژه کیهان، همچنان بر این خط پافشاری میکنند که برجام اساساً خطایی راهبردی بوده و بانیان آن باید محاکمه شوند. آنها معتقدند که تحریمها محصول سادهلوحی یا خیانت اصلاحطلبان است و اکنون باید با «مقاومت» پاسخ داد.
پیامدها و چشمانداز
این جدال رسانهای بهخوبی بیانگر واقعیت بزرگتری است: فعال شدن مکانیسم ماشه نه تنها حکومت را در صحنه بینالمللی با بحران مواجه کرده، بلکه شکاف داخلی را نیز عمیقتر ساخته است.
این کشمکش در واقع انعکاسی است از بنبست استراتژیک حاکمیت: نه توان عبور از فشارهای بینالمللی را دارد و نه ظرفیت یکدستسازی داخلی. به همین دلیل، رسانههای هر باند، آینهای از ترسها، خشمها و امیدهای جناح خود هستند.
بنابراین فعال شدن مکانیسم ماشه، بیش از آنکه صرفاً یک بحران خارجی باشد، به شکاف داخلی دامن زده است.
این جدالها نشان میدهد که مکانیسم ماشه نه تنها رژیم ایران را دوباره زیر بار تحریمهای گسترده برده، بلکه انسجام داخلی نظام را هم فرسودهتر ساخته است. شکاف میان باندهای حکومتی، امروز بیش از هر زمان دیگری آشکار است و هر یک در تلاش است که خود را بیگناه و دیگری را مسئول معرفی کند. این خود نشانهای است از بحران عمیقتر درونی که با هیچ شعار «مقاومت» یا «امید به شرق» قابل پنهانسازی نیست.
واقعیت این است که سرباز کردن این شکاف استراتژیک در راس حکومت همان چیزی است که خامنهای از آن به شدت وحشت دارد. می داند هر شکافی در وضعیت فشارکنونی منجر به فعال شدن عنصر اجتماعی و قیام میشود. بنابراین قطعا خامنهای تلاش خواهد کرد که جلوی سرباز کردن بیشتر این شکاف را بگیرد اما خودش هم می داند که دیگر فرصت چندانی برایش باقی نیست.
🟢 # مرگ_بر_خامنهای
🍏# مجاهدین_خلق ایران # کانونهای شورشی
🌳 # مریم رجوی #ایران
🌻 پیوند این بلاک با توئیتر BaharIran@ 7