نقشه مسیر خامنهای برای شرایط بنبست کنونی که ساختار نظام فرتوت غرق در ابربحرانهاست وجنگ جناحها تشدید شده چیست؟
در پی فعال شدن «مکانیسم ماشه» و تشدید فشارهای بینالمللی و داخلی، خامنهای در برابر دورانی نو قرار گرفته است که میتوان آن را «دوران پسا-ماشه» نامید. این دوره، ترکیبی از فشارهای اقتصادی، شکافهای درونی قدرت و افزایش نارضایتی اجتماعی است که از منظر تحلیل قدرت، دو مسیر را پیشروی مرکز حکمرانی میگذارد: سازگاری و عقبنشینی برای کاستن از هزینهها، یا تشدید تکیهگاههای نظامی و امنیتی برای حفظ بقای سیاسی..
۱. چرا خامنهای «تونلِ پسا-ماشه» را انتخاب کرده است؟
تصمیم نهایی خامنهای برای «ادامه دادن در تونل پسا-ماشه» را میتوان ناشی از دو نگرانی اصلی دانست: اول حفظ نظام و منافع جبهه حاکم؛ دوم جلوگیری از سرنگونی سریع و از دست دادن قدرت. از نگاه خامنهای، بازسازی ظرفیت نظامی-هستهای و تقویت نیابتیها در منطقه، پشتوانهای برای فشار متقابل و بازدارندگی به حساب میآید. از این رو، او را باید عامل اصلیِ مسئولِ سیاستگذاریِ جاری و تبعات اجتماعی و اقتصادی آن دانست.
۲. آثار اقتصادی و اجتماعیِ محتمل
ورود کامل به این مسیر، هزینههای سنگینی را به جامعه تحمیل خواهد کرد:
- افزایش شدید تورم و کاهش قدرت خرید؛ احتمال تورم دو رقمی یا حتی بالای ۶۰ درصد در برخی سناریوها.
- رشد بیکاری، کوچک شدن سفره اقشار متوسط و پایین و عمیقتر شدن نابرابریهای طبقاتی.
- کاهش تابآوری اجتماعی که میتواند به موجهای جدیدی از اعتراضات یا آشفتگیهای محلی بینجامد.
۳. تشدید شکافهای درون حاکمیت
راهکار امنیتی-نظامی خامنهای، بهجای ایجاد وحدت، احتمالاً موجب بازشدن شکافهای داخلی خواهد شد:
- تضاد منافع میان جناحهای اقتصادی و امنیتی شدت میگیرد؛ برخی خواهان کاهش تنش و مذاکرهاند و برخی خواهان تقویت تکیهگاههای نظامی و افزایش قدرت سپاه.
- رقابت برای منابع مالی، سهمبندی قدرت و مدیریت بحران، زمینهساز نزاعهای پنهان و علنی در ساختار قدرت خواهد شد.
۴. انزوای بینالمللی و فشارهای بیشتر
همسویی اروپا و آمریکا برای بازگرداندن تحریمها به معنی کاهش فضای مانور اقتصادی برای تهران است. تا وقتی تهران تسلیم مطالبات طرفهای بینالمللی نشود، احتمال تمدید و گسترش فشارها بالاست که این خود راهبردهای اقتصادیِ داخلی را دشوارتر میکند. یعنی رژیم خامنهای بر خلاف تصورش دیگر نمی تواند به سیاست از این ستون به آن ستون فرج است روی بیاورد. بستن شکاف بین اروپا و آمریکا امکان مانور را از رژیم گرفته است.
۵. دو انتخاب استراتژیک برای خامنهای
در مواجهه با شرایط، دو گزینه کلی برای خامنهای متصور است:
- عقبنشینی و مذاکره: پذیرش برخی امتیازات و تن دادن به بخشی از خواستههای غرب بهمنظور کاهش فشارها و احیای نسبی اقتصادی-دیپلماتیک؛
- تداوم مسیر جنگ و تشدید تضاد: افزایش هزینهها در داخل به قصد تقویت بازدارندگی و استمرار وضعیت امنیتی، با پذیرش افزایش فشار و احتمال تشدید ناآرامیهای داخلی.
تا اینجا مشخص است که خامنهای گرایش به گزینه دوم نشان داده است؛ چرا که کنار گذاشتن مسیر اول مستلزم واگذاری بخشهایی از اهرمِ قدرت و پذیرش آشکار محدودیتهای بینالمللی است.
۶. ابزارهای سیاستگذاریِ راهبردی
برای حفظ نظام در این دوره، خامنهای احتمالا مجموعهای از این اقدامات را در پیش خواهد گرفت:
الف.سرکوب هدفمند ولی محتاطانه: گسترش احکام قضایی، اعدامها و تخریب نمادهای معترضین در برابر تلاش برای جلوگیری از تبدیل سرکوب به سوخت اعتراضات وسیعتر.
- فشار قضایی و سیاسی برای کنترل شکافهای داخلی: استفاده از دستگاه قضا برای تضعیف رقبای سیاسی یا مهار کنشگران درونی.
- کنترل رسانهها و روایتسازی: مهار فضای اطلاعرسانی و تلاش برای نشاندادن کارآمدی در مقابل جامعه.
د.تعدیلِ اقتصادی موقت: توزیع کمکهای معیشتی نمادین (کالا برگ، بستههای حمایتی) برای کاهش فشار کوتاهمدت بر گروههای آسیبپذیر.
- مدیریت جناحی و نقشبندی: سپردن سیاست کلان خارجی به باندهای میانهرو یا محافظهکاران میانهگرا، استفاده از تکنوکراتها برای امور اقتصادی و سپردن نیروی نظامی-امنیتی به تندروها برای حفظ بدنه نظام.
- کماهمیت نشاندادن تأثیر ماشه: تبلیغاتی برای کاستن از حسِ فوریت تهدید خارجی و نشان دادن تواناییهای داخلی برای دورزدن تحریم.
۷. آیا این نقشه میتواند دوام بیاورد؟
پاسخ منفی است. این ترکیب ابزارها ممکن است در کوتاهمدت کارکرد حفاظتی داشته باشد، اما در میانمدت و بلندمدت:
- فشارهای اقتصادی و نابرابریِ فزاینده، سرمایه اجتماعی لازم برای تداوم رژیم را تضعیف میکند.
- سرکوب گسترده میتواند به واکنشهای مقاومتی سازمانیافته و شبکهای منجر شود که از چارچوب کنترلپذیر خارج است و زمینه خیزش و قیام را فراهم سازد
- شکافهای درونی در صورت تشدید، توان مدیریت بحران را کاهش میدهد. و خامنهای را در مقابل یک وضعیت آچمز شده قرار میدهد.
خامنهای با آگاهی از هزینهها و پیامدها، مسیر حفظ نظام از طریق تقویت تکیهگاههای امنیتی و نظامی را انتخاب کرده است. این «نقشه مسیر» هرگز نمی تواند بقای خامنهای را تضمین کند. ادامه وضعیت تشدید تنش با جامعه بینالمللی علاوه بر بحرانی کردن وضعیت اقتصادی رژیم، خطر جنگ و تهاجم نظامی را نیز تشدید می کند. رژیم اکنون با تحریمهای مجدد سازمان ملل در عمل ذیل بندهفت قطعنامه ملل متحد قرار گرفته است.
این وضعیت کیفا موقعیت رژیم را نسبت به چندماه قبل یعنی نسبت به زمان جنگ ۱۲ روزه تغییر داده است. بنابراین خامنهای میداند که در لبه تیغ حرکت میکند که دیگر امکان اشتباه کردن ندارد و اولین اشتباه آخرین اشتباه خواهد بود.
🟢 # مرگ_بر_خامنهای
🍏# مجاهدین_خلق ایران # کانونهای شورشی
🌳 # مریم رجوی #ایران
🌻 پیوند این بلاک با توئیتر BaharIran@ 7
