مکانیزم ماشه و بن‌بست راهبردی رژیم در دوران بعد از جنگ ۱۲ روزه
در آستانه‌ی تصمیم‌گیری اروپا برای فعال‌سازی «مکانیزم ماشه» و تحت فشار سنگین از سوی آمریکا و متحدانش، رژیم ایران در یکی از بحرانی‌ترین مقاطع حیات سیاسی خود قرار گرفته است. اظهارات اخیر عباس عراقچی، وزیر خارجه رژیم، که طی آن از یک سو بر ادامه‌ی غنی‌سازی اورانیوم پافشاری کرد و از سوی دیگر، برای بازگشت به مذاکرات با آمریکا شرط «تضمین عدم حمله نظامی» گذاشت، در واقع تصویری دقیق از موقعیت لرزان و متزلزل سیاست خارجی رژیم را به نمایش گذاشت. این مواضع بیش از آن‌که تاکتیکی باشند، اعترافی ضمنی به بن‌بست راهبردی و از دست رفتن توان چانه‌زنی در عرصه بین‌المللی‌اند.
تهدید مکانیزم ماشه؛ شمشیری بر گلوی رژیم
مکانیزم ماشه، ابزار بازگشت فوری تحریم‌های سازمان ملل در صورت نقض برجام، اکنون بیش از هر زمان دیگر به فعلیت نزدیک شده است. عراقچی در اظهارات خود این مکانیزم را در تراز حملات نظامی آمریکا و اسرائیل قرار داد و هشدار داد که استفاده اروپا از آن به معنای «اعلان جنگ» است. این موضع‌گیری نه از موضع قدرت، بلکه تبلور هراسی عمیق از انزوای بین‌المللی و بازگشت کامل تحریم‌هاست. پیام روشن این سخنان آن است که رژیم ایران، تحت فشار گریزناپذیر از سه جهت- نظامی، دیپلماتیک و اقتصادی-در بن‌بست راهبردی است.
از سوی دیگر، اروپا که سال‌ها برای حفظ برجام تلاش کرده بود، اکنون به‌وضوح صبرش به پایان رسیده است. مواضع اخیر رهبران فرانسه، بریتانیا و آلمان نشان می‌دهد که «غنی‌سازی صفر» به یک سیاست مشترک بدل شده است و فعال‌سازی مکانیزم ماشه نه یک احتمال، بلکه یک فرآیند در حال انجام است.
قدرت چانه‌زنی صفر؛ دیپلماسی خلع سلاح شده
ادبیات دیپلماتیک عراقچی، به جای نمایندگی از یک سیاست خارجی فعال و مقتدر، بیش از هر چیز فریاد استیصال است. رژیمی که زمانی به‌عنوان «برهم‌زننده معادلات منطقه‌ای» شناخته می‌شد، امروز در تلاش برای حفظ اندک موقعیت دیپلماتیک خود، با درخواست تضمین امنیتی به درگاه همان کشوری متوسل شده که رهبرانش را تا همین چند ماه پیش به محاربه متهم می‌کرد.
اصرار بر ادامه غنی‌سازی در شرایطی که با یک حمله هوایی توان هسته‌ای رژیم نابود شد، نه نشانه اقتدار، بلکه سند بی‌اختیاری و ناتوانی در تصمیم‌گیری است. آمریکا به‌روشنی اعلام کرده است که «برنامه غنی‌سازی ایران باید به صفر برسد» و اسرائیل نیز با پشتوانه همین استراتژی، عملاً بخش‌هایی از زیرساخت‌های هسته‌ای رژیم را به خاکستر بدل کرد.
ابتر ماندن پروژه‌های استراتژیک
رژیمی که زمانی با فریاد «اگر در سوریه نجنگیم، باید در تهران بجنگیم» هژمونی منطقه‌ای‌اش را توجیه می‌کرد، اکنون نه سوریه‌ای دارد، نه حزب‌الله، نه حماس و نه حتی سران اصلی سپاه. بنابراین عقب‌نشینی در عرصه بین‌المللی تنها یک انتخاب نیست، بلکه یک اجبار تلخ و ناگزیر است.
این فروپاشی استراتژیک که با تلفات گسترده فرماندهان ارشد نظامی و اطلاعاتی رژیم همراه بود، عملاً توازن درونی ساختار قدرت را نیز بر هم زده و خامنه‌ای را در وضعیت بی‌سابقه‌ای از ضعف راهبردی قرار داده است.
شکاف در دستگاه دیپلماسی و سیاست داخلی
اظهارات متضاد درون حاکمیت از پزشکیان و لاریجانی تا امام‌جمعه‌ها و نهادهای نظامی، نشان از ازهم‌گسیختگی بی‌سابقه در ساختار تصمیم‌گیری رژیم دارد. از سویی دولت تلاش دارد از آتش جنگ بکاهد تا بتواند مذاکرات اقتصادی را فعال کند، و از سوی دیگر جریان‌های نزدیک به سپاه، هرگونه نرمش دیپلماتیک را به «سازش» تعبیر کرده و از موضع تهدید وارد می‌شوند. این دوگانگی نه تنها مانع هماهنگی در سیاست خارجی می‌شود، بلکه شکاف در رأس قدرت را نیز به‌مرور به بحران تبدیل می‌کند.
در چنین فضایی، سکوت خامنه‌ای، برخلاف گذشته که به‌عنوان رهبر بلامنازع وارد صحنه می‌شد، نشانه‌ای واضح از انفعال و ناتوانی در هدایت بحران است.
مکانیزم ماشه، کاتالیزور شکست؟
به‌طور تاریخی، مکانیزم ماشه در چارچوب برجام به‌عنوان ابزاری برای تضمین پایبندی رژیم به تعهدات هسته‌ای تعریف شده بود. اما اکنون، با توجه به نقض گسترده این تعهدات ، فعال‌سازی آن می‌تواند به‌مثابه مهر نهایی بر پایان دوران دیپلماسی در چارچوب برجام تلقی شود.
در صورت اجرای کامل مکانیزم ماشه، رژیم نه تنها با بازگشت تحریم‌های شورای امنیت روبه‌رو خواهد شد، بلکه انزوای سیاسی، خروج سرمایه، کاهش روابط تجاری و گسترش اعتراضات داخلی نیز ابعاد تازه‌ای پیدا خواهد کرد.
در پایان باید تأکید کرد که این شرایط بحرانی، در عین حال، یک فرصت تاریخی برای مردم ایران و مقاومت سازمان‌یافته است. بن‌بست در سیاست خارجی، شکاف در رأس قدرت، بی‌اعتباری دیپلماتیک و ریزش در نیروهای نظامی، همگی از عواملی هستند که زمینه را برای شکل‌گیری یک آلترناتیو واقعی فراهم می‌کنند.
🌴براندازیم #تيك_تاك_سرنگوني #قیام_تنها_جوابه
🍏# مجاهدین_خلق ایران #ایران # کانونهای شورشی
🌳# MaryamRajavi # IranRegimeChange
🌻 پیوند این بلاک با توئیتر BaharIran@ 7
